Adware نرم افزاری است که تبلیغات آنلاین را به کاربران نشان می دهد. این تبلیغات ممکن است در فرمت های مختلفی مانند پاپ آپ، پیام، پنجره های جدید مرورگر، تب های جدید مرورگر و یا حتی تغییرات در وب سایت های غیر مخرب ظاهر شوند.
Adware اغلب با نرم افزارهای رایگان مرتبط است که از طریق تبلیغات پشتیبانی می شوند. این نرم افزارها ممکن است تبلیغاتی را نمایش دهند که غیر مجاز یا آزار دهنده باشند و باعث اختلال در عملکرد سیستم و تجربه آنلاین کاربران شوند.
در برخی موارد، adware می تواند با بدافزارها مرتبط باشد. بدافزارها نرم افزارهایی هستند که برای دسترسی غیر مجاز به سیستم ها و سرقت اطلاعات یا آسیب رساندن به آنها طراحی شده اند. adware می تواند به عنوان یک نتیجه آزار دهنده از دانلود نرم افزارهای رایگان ظاهر شود، اما برخی از آنها فراتر از نمایش تبلیغات رفته و می توانند به عنوان یک جاسوس افزار عمل کنند.
در این صورت، adware می تواند داده هایی در مورد کاربر جمع آوری کند و آنها را به مجرمان سایبری ارسال کند. این امر تهدیدی جدی برای حریم خصوصی و امنیت کاربران محسوب می شود.
در اینجا چند نکته برای جلوگیری از نصب adware آورده شده است:
- فقط نرم افزارهای از منابع معتبر دانلود کنید.
- قبل از نصب نرم افزار، شرایط و ضوابط را به دقت بخوانید.
- از یک برنامه ضد بدافزار استفاده کنید.
اگر فکر می کنید ممکن است adware روی سیستم شما نصب شده باشد، می توانید از یک برنامه ضد بدافزار برای حذف آن استفاده کنید.
نحوه عملکرد یک adware چگونه است؟
هدف اصلیِ نرم افزارهای adware، ایجاد درآمد برای توسعه دهندگانِ آن ها از طریق نمایش تبلیغات است. در هر صورت این برنامه ها می توانند به دو صورتِ "قانونی" و "غیر قانونی"، وارد سیستم کاربران گردند. زمانی که کاربر، برنامه و یا اپلیکیشنی را به صورت رایگان دانلود می کند؛ به خصوص گیم های رایگان، ابزارهای تبلیغاتی مزاحم به صورت قانونی، به دستگاه وی وارد می شوند.
البته که رایگان بودنِ این برنامه ها، بی علت نیست. افرادی که اپلیکشن ها و برنامه های رایگان را توسعه می دهند، به نوعی ناچار به کسب در آمد هستند.
زمانی که Adwareها از طریق اپ های فریبنده، افزونه های وب و pop-upهای مخرب وارد سیستم شوند، به صورت غیرقانونی این اتفاق افتاده است. آن ها حتی می توانند با ملحق شدن به اپ های قانونی که کاربران قصد دانلود آن ها را دارند، به صورت مخفیانه، وارد سیستم کاربر شوند. به طور خلاصه راه های زیادی برای نفوذِ ابزارهای تبلیغاتی مزاحم وجود دارد.
یکی از نکات جالب توجه اینجاست که ابزار تبلیغاتی به محض ورود به سیستم کاربر، به سرعت اقدام به خواندن و آنالیز داده ها نموده و تبلیغات را بر اساس ترجیحات کاربر نمایش می دهد. برخی از adwareها به طور فعالانه اطلاعات کاربر را در طول زمان، نظارت و جمعآوری نموده تا ارائه تبلیغات هدفمند را افزایش دهند. نظارت دائمی بر فعالیتهای آنلاین کاربران با هدف اصلاح شخصیسازی تبلیغات، افزایش احتمال کلیک آن ها را بالا می برد.
برخی از adwareها برای به دست گرفتن کنترل تنظیمات سیستم کاربران و در نتیجه بمباران آن ها با تبلیغات ساخته شده اند. برخی دیگر برای هدایت کاربران به سمت تبلیغ وب سایت های خاص طراحی شده اند. در هر صورت تاکتیکِ adwareها با هم متفاوت است.
به هر حال خطری که ابزارهای تبلیغاتی مزاحم به همراه دارد این است که هرچه تعداد تبلیغات در یک سیستم بیشتر شود، سرعت سیستم کندتر می گردد. سیستم های رده پایین ممکن است در اثر adwareها، کلا از کار بیفتند.
طراحی برخی از adwareها، فراتر از نمایشِ تبلیغات ناخواسته است. هدف آن ها نصب برنامه های پرخطر مانند باج افزار و تروجان است.
به همان اندازه که adwareها برای کاربران مضر هستند، برای سازندگان خود، کارآمد می باشند. به همین دلیل است که حتی برخی از بیزینس های قانونی از آن برای کسب درآمد استفاده می کنند.
با توجه به مطالب گفته شده و میزان تهدیدی که adwareهای می توانند به همراه داشته باشند، وجود یک ابزار مناسب برای مسدود سازیِ آن ها کاملا ضروری است.
مثال هایی از adware
Adwareها را می توان به سه روش وارد سیستم کرد:
- دانلود نرم افزارهای رایگان: adwareها اغلب با نرم افزارهای رایگانی که از طریق تبلیغات پشتیبانی می شوند، همراه هستند. هنگامی که کاربر این نرم افزارها را دانلود و نصب می کند، adware نیز به طور خودکار نصب می شود.
- تبلیغات کلیکی: adwareها همچنین می توانند از طریق تبلیغات کلیکی وارد سیستم شوند. هنگامی که کاربر روی یک تبلیغ کلیک می کند، adware ممکن است در سیستم او نصب شود.
- ایمیل های آلوده: adwareها همچنین می توانند از طریق ایمیل های آلوده وارد سیستم شوند. هنگامی که کاربر روی یک لینک آلوده در یک ایمیل کلیک می کند، adware ممکن است در سیستم او نصب شود.
در سناریویی که در متن ذکر شده است، adware می تواند به عنوان یک browser hijacker وارد سیستم شود. browser hijacker یک نوع adware است که می تواند تنظیمات مرورگر را تغییر دهد و تبلیغات آزاردهنده ای را نمایش دهد. این نوع adware می تواند homepage مرورگر را تغییر دهد، تبلیغات قانونی را از وب سایت ها حذف کند یا کاربر را به وب سایت های مخرب هدایت کند.
در سناریوی دیگری که در متن ذکر شده است، adware می تواند از طریق دانلود اپ های رایگان تلفن همراه وارد سیستم شود. هنگامی که کاربر یک اپ رایگان تلفن همراه را دانلود می کند، adware ممکن است به طور خودکار با آن اپ نصب شود.
در اینجا چند نکته برای جلوگیری از نصب adware آورده شده است:
- فقط نرم افزارهای از منابع معتبر دانلود کنید.
- قبل از نصب نرم افزار، شرایط و ضوابط را به دقت بخوانید.
- از یک برنامه ضد بدافزار استفاده کنید.
اگر فکر می کنید ممکن است adware روی سیستم شما نصب شده باشد، می توانید از یک برنامه ضد بدافزار برای حذف آن استفاده کنید.
چگونه بدانیم سیستم ما به adware آلوده شده است؟
روش های زیادی وجود دارد که باعث می شود سیستم هابه adware آلوده شوند. در اینجا به چند نمونه آن ها می پردازیم:
-
Visiting a Bad Website
یکی از روش هایی که کاربران به طور ناخواسته adwareها را دانلود می کنند در نتیجه ی بازدید از وب سایت های مخرب است. این اتفاق با کلیک کردن روی یک لینک، آیکون، تصویر یا بنری اتفاق می افتد که به ظاهر معتبر است. همه این کلیک ها در این توالی، توسط سازمانی تنظیم شده که هدف آن آلوده کردن دستگاه هدف با adware است.
-
Downloading Bad Software
به آگاهی و شناخت نیاز است تا بر روی لینک های تصادفی و فریبنده، کلیک نشود. به عنوان مثال، کاربری به دنبال یک نرم افزار یا برنامه خاص مانند تبدیل فایل های PNG به JPG و یا به روزرسانی Adobe Acrobat Reader می باشد. به محض پیدا کردنِ نرم افزار متناسب با رفع نیاز خود، بر روی لینک آن کلیک می کند تا دانلود شروع شود. اما پس از راه اندازیِ برنامه، کاربر متوجه می شود که این برنامه با پاپ اپ ها و بنرهای تبلیغاتی محصولات یا خدماتی پر شده که هیچ ارتباطی با نرم افزاری که دانلود کرده، ندارند. ممکن است این نرم افزار واقعا کار کند، اما تعداد فراوانِ تبلیغات موجب می شود این برنامه غیر قابل استفاده گردد. در حقیقت این موضوع، یکی از معایبِ adwareها می باشد.
گاهی اوقات کاربران، دانسته اپلیکیشن هایی را دانلود می کنند که توسط تبلیغات پشتیبانی می شوند. این امر در بازی های موبایل بیشتر دیده می شود، زیرا به طور معمول کاربران عادت دارند در بازی های رایگان، تبلیغات را ببینند. البته اگر تعداد تبلیغات به حدی زیاد شود که بازی کردن را مختل کند و این تبلیغات در سایر اپ ها نیز مشاهده شود، آن گیم، دارای adware بوده است.
Mac Adware
سالهاست که کاربرانِ Mac در برابر انواع adware و malware احساس امنیت می کنند. دلیل آن هم وجودِ ضد بدافزار Gatekeeper است. زیرا مجهز به فناوری است که تضمین می کند تنها نرم افزارهای معتبر، قابل دانلود شدن و اجرا بر روی macOS هستند. در صورتی که سیستم عامل، یک اپلیکیشن مخرب را شناسایی نماید، برای کاربر یک نوتیفیکیشن و درخواست مبتنی بر delete کردن آن، ارسال می کند.
یکی دیگر از دلایل امنیتِ تجهیزات Mac در برابر بدافزارها، این است که مجرمان سایبری برای سالیان طولانی، کاربران ویندوز را هدف قرار می دادند. اکثر کامپیوترهای شخصی بر روی Windows کار می کنند، بنابراین آن ها بیشتر مورد توجه هکرها قرار دارند. البته این موضوع در چند سال اخیر، تغییر کرده و کامپیوترهای Mac بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
دانلود رایگان اپلیکیشن های تلفن همراه، به خصوص گیم ها، یکی از ساده ترین روش ها برای آلوده سازی به adware می باشد که به صورت تبلیغات خارج از اپلیکیشن مانند صفحه اصلی، سایر اپلیکیشن ها یا فقط pop-upهای تصادفی نشان داده می شود.
Mobile adwareها نیز می توانند به طور ناخواسته و از طریق یک مرورگر معمولی نصب شوند. تنها یک کلیک و یا دانلود از وب سایت غیر معتبر کافی است که adwareها را بر روی تلفن کاربر، نصب کند. در نتیجه pop-upها به صورت تصادفی ظاهر شده و گاها موجبِ تغییر مسیر مرورگرها می گردند.
معرفی فایروال فورتی گیت FG-60F
کدام نشانه ها به ما می گویند که به ابزار Adware Blocker نیاز داریم؟
روش های گوناگونی وجود دارد که برای تشخیص adwareها مورد استفاده قرار می گیرند. اگر دانلود، بازدید از یک وب سایت و یا کلیک باعث شوند موارد ذیل اتفاق بیفتد، باید اقدام به حذف ابزارهای تبلیغاتی مزاحم و نصب یک Adware Blocker نمایید.
-
سرعت پایین کامپیوتر
سرعت پایین کامپیوتر ممکن است نشانه ی وجود adware باشد. زیرا آن ها از فایل های تصویری و ویدئویی استفاده نموده و منابع زیادی از سیستم مانند memory و processing speed را از بین می برند. اگر زمان زیادی طول می کشد تا یک سیستم، بوت شود و یا به هنگام اجرای چندین برنامه به طور همزمان، تاخیر وجود داشته باشد، احتمالا سیستم به adware دچار شده است.
-
تعداد فراوان تبلیغات
یکی از آشکارترین نشانه های وجود adware است. با اینکه کاربران اینترنت، به دیدنِ تبلیغات بنری، عادت دارند، اما مشاهده pop-upهای تصادفی که پیش از این وجود نداشت، و یا tabهای جدید مرورگر که محصولات و یا خدمات جدیدی را معرفی می کنند، یک نشانه است.
-
خرابی های مکرر
تصاویر، ویدئوها و محتوای ناشی از adwareها، باعث از کار افتادن های مکرر سیستم شده، به طوری که نیاز به reboot کردن، پیدا می کند.
-
تغییرات صفحه اصلی مرورگر
معمولا homepage یک کاربر، Google Search است، اما بعد از نصب adware، تغییر می کند. صفحه اصلی شبیه به گوگل است اما پر از تبلیغات مزاحم.
-
اتصال ضعیف به اینترنت
به این دلیل رخ می دهد که سیستم تبلیغاتی بدون اطلاع کاربر، تعداد فراوانی تصویر و ویدئو را از اینترنت، دانلود می کند و سرعت کلی اینترنت را کاهش می دهد.
بهترین اقدام پس از آلوده شدن به adware چیست؟
چنانچه مشکوک هستید که سیستم شما به adware آلوده شده، بلافاصله یک adware cleaner نصب کنید تا آن ها را از سیستم شما حذف نماید. پس از این نیز نسبت به وب سایت هایی که بازدید می کنید، تبلیغاتی که کلیک می کنید و همین طور اپلیکیشن هایی که دانلود می کنید، احتیاط بیشتری را رعایت کنید.
نحوه عملکرد adware blocking چگونه است؟
پس از اینکه نرم افزار adware blocking نصب شد، هر گونه تبلیغات را شناسایی نموده و اگر adwareی دانلود شده باشد و یا در حال دانلود باشد، به کاربر هشدار می دهد.
نرم افزارهای adware blocker که به آن ها adware cleaner یا adware remover نیز گفته می شود، وظیفه ی حذفِ malware را بر عهده دارند. البته آن ها با AdwCleaner که یکی از محصولات Malwarebytes است، فرق دارند. پس از اینکه نرم افزار مربوطه، راه اندازی شد، ابزار adware remover، اقدام به اسکن نمودن و حذفِ برنامه های ناخواسته می نماید. در طول فرایند اسکن کردن، کاربر می تواند تصمیم بگیرد که برنامه را نگه دارد و یا حذف کند.
نقش فورتی نت در جلوگیری از adware
راهکار FortiGuard Antivirus، نقش موثری در محافظت از سازمان ها در برابر حملات مبتنی بر adware و malware دارد. فورتی نت از قابلیت پیشرفته ی شناسایی تهدیدات برای جلوگیری از نفوذِ تهدیدات به شبکه استفاده می کند.
سازمان ها برای تامین امنیت بالاتر، می توانند از مزایای Secure Web Gateway (SWG) برای فیلتر کردن محتوا و جلوگیری از دسترسی به برخی از وب سایت ها بهره مند شوند. این امر به ویژه در مورد کاربران دورکار، حائز اهمیت خواهد بود.